Eén van de mooiste historische zeepunters die ons land rijk is, moet dringend gerestaureerd worden. Het betreft de KU12: één van de twee laatste Kuunder zeepunters die als visserschip op de Zuiderzee gevaren hebben. De geplande restauratie van dit Varend Monument is niet alleen dringend nodig, ze is ook zeer kostbaar. “Donaties, vrijwilligers en sponsoren zijn onmisbaar om de KU12 te behouden en in de vaart te houden,” aldus Joke Spannenburg, voorzitter van de Stichting KU12 én oud-eigenaresse van de zeepunter. U kunt de stichting helpen, eventueel zelfs zonder dat het u geld kost. Hoe? Dat leest u hier.
Van visserijschip naar plezierjacht
“De KU12 is niet alleen bijzonder mooi, maar dit schip is ook authentiek én zeldzaam. Een ‘uitstervend ras’,” vertelt Joke Spannenburg. Dit wordt onderschreven door de rijke geschiedenis van de zeepunter.
Het oorspronkelijke schip is gebouwd in 1914, bij Huisman op de Ronduite, in de buurt van Giethoorn. Deze werf is de voorganger van de Royal Huisman Shipyard die we nu in Vollenhove vinden. De opdrachtgever Gerrit Doedel wilde een open schip voor de palingvisserij en dat kreeg hij. Hoe lang de KU12 precies gebruikt is in de palingvisserij, dat is nog onbekend, maar de voltooiing van de Afsluitdijk heeft beslist een grote rol gespeeld in het einde in de visserij voor deze KU12.
Met en zonder kiel
Pas ná de Tweede Wereldoorlog duikt het schip weer op in Den Helder: nu niet meer als open visserijschip, maar als pleziervaartuig met een mahoniehouten kajuit. Sindsdien heeft de bijzondere KU12 verschillende eigenaren gehad, die elk met zorg het schip onderhielden. Ze werd onderhouden, gerestaureerd en soms ook aangepast. Zo is de KU12 van 1956 tot 1965 een klein decennium lang voorzien van een zeilkiel; de zijzwaarden waren toen verwijderd. In 1965 brengt de toenmalige eigenaar P. Bokhoven het schip weer terug in de originele staat: dus met zijzwaarden en zonder zeilkiel.
Bokhoven verkoopt het schip in 1970 aan de fotograaf Corstiaan van Rouendal uit Amsterdam. In 1973 komt het schip door bemiddeling van schrijver Gait Berk in bezit van de heer Oosting uit Utrecht die besluit het schip, in stadia, volledig te restaureren. Die grondige restauratie wordt afgerond in 1978. Daarna verander het jacht nog drie keer van eigenaar, totdat Joke Spannenburg en Hugo Grimmelius uit Leiden het schip in 1996 in eigendom nemen. Datzelfde jaar breekt de mast. Deze wordt vervangen door de firma Brasker uit Zoeterwoude. In 1997 krijgt de KU12 opnieuw een algehele opknapbeurt en in 2005 is er een nieuwe (diesel)motor geplaatst. In 2014 is de KU12 reeds een eeuw in de vaart. Het schip viert haar 100ste verjaardag tijdens Sail Giethoorn, te midden van de Houten Huismanvloot.
Eervolle vermeldingen
Onder de kenners is de KU12 een gewaardeerd en gerenommeerd jacht. Dat de KU12 een cultuurhistorisch waardevol schip is, blijkt ook uit de eervolle vermeldingen:
– In de jaren ‘60 is de KU 12 onder de naam ‘Weagendounser’ (Fries voor ‘Golvendanser’) opgenomen in het Stamboek Rond en Platbodemjachten met het plaquettenummer 428.
– In 2017 wordt de KU12 geregistreerd als Varend Monument® in het Register Varend Erfgoed Nederland.
– In 2019 wordt de KU12 opgenomen in het Nationaal Register Mobiel Erfgoed.
2017: slecht nieuws voor de KU12
In 2017 gaat het schip voor onderhoud naar scheepstimmerwerf De Hoop in Workum. De werf heeft slecht nieuws: een onderhoudsbeurt blijkt onvoldoende; er is zelfs een grondige restauratie noodzakelijk. Anders zal dit unieke stukje erfgoed uit beeld verdwijnen.
“De restauratie houdt – voor nu – in dat het vlak, een aantal gangen en waarschijnlijk een aantal spanten vervangen moet worden,” licht Joke Spannenburg toe. De benodigde werkzaamheden zijn echter té kostbaar voor de eigenaren die de KU12 op dat moment al ruim twintig jaar in eigendom hebben. “We moesten op zoek naar een andere oplossing,” aldus Joke Spannenburg. Voor het behoud van het unieke schip richtte zij daarom in 2018 de Stichting Behoud Zeepunter “KU12 Anna Maria”, kortweg Stichting KU12 op. Het bestuur van deze stichting wordt gevormd door Joke Spannenburg (voorzitter) en twee vrienden van de KU12: Clemens van der Nat (secretaris) en Joost Kouwenhoven (penningmeester). Spannenburg: “Het belangrijkste is om de KU12 niet alleen te restaureren, maar vooral om het schip, met behulp van vrijwilligers, varend te houden.”
Doel: de KU12 in volle glorie op SAIL Amsterdam 2020
In totaal is er zeker € 36.000 nodig om de KU12 te restaureren, onderhouden en in de vaart houden. De stichting heeft echter hogere doelen. “We willen dat méér mensen kunnen genieten van dit unieke stukje erfgoed. Daarvoor willen we vaartochten houden en deelnemen aan landelijke zeilevenementen. Zo was de KU12 Anna Maria te zien tijdens de Sail-edities in 1995, 2000, 2005 en 2010. Het is onze bedoeling om de KU12 in augustus 2020 varend de 10e editie van Sail Amsterdam mee te laten beleven. En ook andere evenementen zoals de Visserijdagen in Stavoren, het Dutch Wooden Boat Festival, de Schippertjesdagen in Warmond, Delfsail, Zwartsluis onder Zeil en Sail Harlingen staan op de agenda. Maar alles is onder voorbehoud: zonder restauratie gaat het feest niet door”.
Donateurs gezocht: nog € 10.640 te gaan
De stichting is financieel volledig afhankelijk van subsidies en donaties. “We zijn goed op weg naar het minimale streefbedrag van € 36.000, maar we zijn er nog niet!” aldus een enthousiaste Spannenburg. Het Prins Bernhard Cultuurfonds heeft € 9.000 toegezegd. Dit bedrag wordt verdubbeld tot 18.000 als er met donaties en subsidies nog eens € 18.000 wordt bijeengebracht. Momenteel hebben de vrijwilligers al € 7.360 ingezameld met donaties. Dat betekent dat de stichting nog € 10.640 tekort komt. Spannenburg: “Geef de KU12 Anna Maria een beetje wind in de zeilen: ieder bedrag is welkom!”
Schenken met belastingvoordeel
Doneren kan zeer gemakkelijk via het vermelde rekeningnummer op de website www.ku12.nl. Schenkingen aan de stichting zijn ook fiscaal aantrekkelijk. Spannenburg licht toe: “De Stichting Behoud Zeepunter “KU12 Anna Maria” is een Culturele ANBI, waarvoor een extra giftenaftrek geldt. Zowel bedrijven als particulieren kunnen hiervan gebruik maken. Voor een periodieke gift (minimaal 5 jaar) is er bovendien geen drempel en geen maximum aftrekbaar bedrag. Op onze website is hiervoor ook een rekenvoorbeeld te vinden.”
Om sponsoren nog gemakkelijker te maken heeft de stichting ook een toezeggingsformulier geïntroduceerd. Wie een toezegging doet, krijgt een Tikkie waarmee kan worden betaald.
Gratis sponsoren!
Het is zelfs mogelijk om de stichting te sponsoren zonder dat het u geld kost. Dit kan door online aankopen te doen via Sponsorkliks. Of u nu rechtstreeks naar bijvoorbeeld Wehkamp of Coolblue gaat, of via SponsorKliks.nl de site van de webwinkel bezoekt: u betaalt hetzelfde. Alleen in het laatste geval keert de webwinkel een commissie uit. SponsorKliks maakt 75% daarvan over naar de bankrekening van de Stichting KU12. Natuurlijk gaat dit minder hard dan wanneer u rechtstreeks een bedrag aan de stichting doneert, maar alle beetjes helpen.
De Clubpagina van de KU12 bij SponsorKliks, met daarop links naar 3500 restaurants en tientallen webwinkels, is hier te vinden: www.sponsorkliks.com.
Meer informatie over de KU12 is te lezen op www.ku12.nl
