Met het vakantieseizoen in aantocht heeft de KNRM een hotspotkaart gemaakt. De kaart toont vijf gebieden op zee en binnenwateren waar watersporters vaak in de problemen komen en hulp nodig hebben van de KNRM. De hotspotkaart is onderdeel van KNRM’s watersportcampagne “Wij helpen…bij nood en problemen op het water”.
Met flyers in jachthavens, informatie op social media en op de website informeert de KNRM watersporters wat te doen bij pech of noodsituaties op het water en hoe ze te voorkomen. Sander Kuipers, coördinator niet-spoedeisende hulp bij de KNRM, houdt precies bij waar en waarvoor watersporters hulp inroepen van de KNRM. “Motorproblemen is reden nummer één waarvoor watersporters ons inschakelen. Dat zien we door het hele land, en dus ook in deze vijf gebieden. Maar deze hotspots hebben nog extra aandachtspunten, waardoor watersporters vaak in de problemen komen.
Zandbanken
Het IJsselmeer, en dan met name de noordoostkant, is zo’n gebied. Wiebe Amels is schipper bij KNRM-reddingstation Lemmer en vaart geregeld uit om een zeilboot van ‘de Steile Bank’ te slepen, een zandbank bij een natuurgebied tussen Lemmer en Oudemirdum. “Die zandbank heet niet voor niets ‘de Steile Bank’. Het gaat daar van twee meter diepte ineens naar dertig centimeter. Als je van Lemmer langs de kust vaart richting Stavoren, houdt dan de rode tonnenlijn aan stuurboord, dan kan er niks gebeuren. Maar veel zeilers navigeren niet goed en zijn onvoldoende voorbereid. Dan huren ze een zeilboot, krijgen een summiere uitleg en gaan op pad.” En dat kan soms flink misgaan. Zo moest Amels laatst in actie komen voor een zeilboot die aan de grond was gelopen op het ‘Vrouwenzand’ vlakbij Stavoren. “Doordat de boot plotseling met een klap aan de grond kwam, raakte één van de opvarenden lelijk gewond en moest door ons van boord worden gehaald.”
Waddenzee
Weet waar de vaargeul is en blijf er ook in, dat is een belangrijk advies aan watersporters. Kuipers: “Dat geldt ook voor de Waddenzee waar we drie bekende vastloopplekken zien; onder Texel bij zandplaat ‘De Bollen’, tussen Vlieland, Terschelling en Harlingen, met name rondom de Boontjes, Vlielanderbalg en net buiten de geul tussen Harlingen en West Terschelling. En ook onder Ameland en Schiermonnikoog net buiten de vaargeul en rondom Brakzand. Weet wat je onder je kiel hebt. Hoe diep ligt je boot, hoe staat de wind? Wat is het getij? Minder ervaren schippers denken even snel langs een andere boei te kunnen gaan, maar dat brengt ze flink in de problemen.”
Camping op het water
Een plek waar watersporters niet verwachten dat er ook sprake is van eb en vloed en de KNRM veel vastlopers ziet, is de Biesbosch. Kuipers: “Dat gebied noemen we zomers wel eens de grootste camping op het water. Ze gaan er met alles wat drijft het water op. Leggen aan bij één van de vele eilandjes en ontdekken als ze weer weg willen varen dat het water gezakt is en de boot muurvast ligt.” Wachten totdat het vloed wordt is aan het einde van de dag meestal niet mogelijk, dus dan moet er alsnog een KNRM-reddingboot op pad. “We geven watersporters vaak het advies om eerst zelf te proberen los te komen, door alle opvarenden aan één kant te zetten en dan de boot los te duwen. Behalve op het Veerse Meer in Zeeland, ook een bekende vastloopplek. Daar raden we mensen af om buiten de boot te gaan, vanwege de oesters op de bodem. Daar kun je je voeten lelijk aan verwonden. Dus daar adviseren we, voordat de vrijwilligers van reddingstation Veere op pad gaan, te kijken of er iemand in de buurt is die je een sleepje kan geven.”
Etiquette op het water
Elkaar helpen, aandacht hebben voor elkaar. Wat Kuipers betreft zouden watersporters dit nog best wat vaker mogen doen. Hij ziet dat de nieuwe groep watersporters die er de afgelopen twee coronajaren zijn bijgekomen onvoldoende op de hoogte is van de regels op het water. “Een boot hebben betekent niet automatisch de kennis hebben over water of de etiquette op het water. Je hebt te maken met weerselementen, grote beroepsvaart en plekken met slecht bereik van mobiele telefoons. Laat het andere vaartuigen weten als je hulp nodig hebt, de ander ziet het niet altijd dat je daar dobbert met problemen. Help elkaar waar het kan én wanneer het veilig is voor jezelf.”
Waterplanten
Weer een ander type problemen zien de KNRM-vrijwilligers rond de Randmeren in het Gooi; het IJmeer, Gooimeer en Eemmeer. Daar zorgt de waterplant Fonteinkruid voor vastgelopen schroeven en verstopte koelwaterleidingen. “Het zijn lange slierten, die rond de zomer steeds meer aan de wateroppervlakte komen te liggen”, vertelt Mark van den Brink, schipper bij KNRM-reddingstation Huizen. Ook hier het advies om gewoon in die vaargeul te blijven. “Daar worden de waterplanten ‘gemaaid’ en heb je minder kans dat de boel vastdraait.” Ook ziet Van den Brink in zijn gebied watersporters die zich verkijken op de Nederlandse binnenmeren. “We zien veel sloepen uit Amsterdam op weg naar Pampus. Vanuit de sluis varen ze het IJmeer op en komen flink in de wind te liggen. Door het stuiteren op de golven schiet vuil los uit de brandstoftank, raken filters verstopt en valt de motor stil.”
App
Met de hotspotkaart hoopt de KNRM watersporters bewust te maken hoe belangrijk het is om voorbereid op pad te gaan. Dat scheelt veel problemen en voorkomt dat er een reddingboot moet uitvaren. In de campagne attendeert de KNRM watersporters ook op hun speciale app. Met de gratis KNRM Helpt App kunnen watersporters vaarplannen maken, informatie uit de omgeving raadplegen en de weersvoorspelling in de gaten houden. En met een speciale knop schakelen ze snel hulp in bij pech of noodsituaties. Bij gebruik van de app zien de Kustwacht en KNRM onmiddellijk waar een boot zich bevindt. Kuipers: “Mensen hebben soms geen idee waar ze varen. ‘Ik vaar op het Markermeer’ krijgen we dan te horen. Dat is hetzelfde als zeggen dat je met autopech op de A2 staat. Zorg dat je voorbereid bent en weet waar je gaat varen.”
Kijk voor meer informatie op www.knrm.nl
