Niet alles is wat het lijkt. Soms is het noodzakelijk om extra kritisch te kijken en te handelen. Deze keer behandelt EMCI aandachtspunten rondom de expertiseonderzoeken.
Tekst: Robert Tettelaar, EMCI
Dit artikel verscheen eerder in YachtFocus Magazine nummer 148
Vervalste expertise- en taxatierapporten
• In 2016 hebben we bij EMCI Register kennis gemaakt met een nieuw fenomeen, namelijk het circuleren van vervalste expertise- en taxatierapporten. Van diverse kanten, zowel door watersporters als onze eigen experts en makelaars, hebben we informatie en hard bewijs dat rondom de aankoop en verkoop van pleziervaartuigen wordt gewerkt met vervalste rapporten. De werkwijze varieert van kinderlijk eenvoudig tot uiterst professioneel. Kinderlijk eenvoudig is een rapport waarin alleen de foto is aangepast en de kritische lezer dus direct merkt dat er iets niet klopt. Professioneel zijn de volledig aangepaste rapporten waarbij feitelijk logo, briefpapier en naam van de expert zijn ‘gestolen’ en de tekst geheel naar het vaartuig is toegeschreven.
• Wij zien dat deze handelswijze vooral voorkomt bij transacties waarbij geen professionele makelaar bemiddelt en de watersporters zelf onderling zaken doen. Het betreft veelal niet Nederlandse verkopers met schepen die buiten Nederland een ligplaats hebben. Helder is dat in de meeste gevallen zowel met de ‘verkoper’ als het vaartuig zelf iets mis is; het zijn vaak gestolen schepen of schepen die ‘bezwaard’ zijn (financiering, onderpand, beslag).
Advies van EMCI
• Ga altijd na of een rapport rechtsgeldig en kwalificerend is. Dat gaat eenvoudig en snel door de genoemde expert even persoonlijk te benaderen en om een toelichting te vragen. Een kleine moeite die u heel veel gedoe, teleurstelling en kosten kan besparen. Uiteraard zal een professionele makelaar dit soort aspecten standaard voor u controleren.
Expertise betekent geen automatische garantie
• In 2016 signaleren we een trend dat opdrachtgevers van expertiserapporten kennelijk van mening zijn dat iedere tegenvaller of ieder mankement aan het schip op de expert kan worden verhaald, niet zelden tot jaren na de aankoop. We signaleren een toenemend claimgedrag.
• EMCI wil hier een krachtig standpunt innemen. Het laten uitvoeren van een aankoopinspectie betekent niet dat automatisch aankoopgarantie ontstaat en ook niet dat iedere teleurstelling, tegenvaller, mankement of schade ‘standaard’ op de expert kan worden verhaald. De expert is geen vrij wild; er ligt nadrukkelijk ook een verantwoordelijkheid bij de opdrachtgever.
Advies van EMCI
• Regel met de expert in een opdrachtovereenkomst welke keurings- en taxatiewerkzaamheden onder welke omstandigheden tegen welke normen en via welke werken onderzoeksmethodiek dienen te worden uitgevoerd. De omvang van de opdracht bepaalt natuurlijk mede de aansprakelijkheid en verantwoordelijkheid van de expert.
• Besef dat de huidige schepen zodanig complex zijn dat niet in hele korte tijd een complete keuring van alles kan worden gedaan. Maak dus keuzes wat wel en niet wordt gekeurd. Maak ook keuzes tot hoe diepgaand of vergaand moet worden gekeurd. Bespreek met de eigenaar, makelaar en expert of uw specifieke type vaartuig standaard aandachtspunten heeft of dat het achterliggend gebruik (voorbeeld: huur- of charterschip) aanleiding geeft tot specifiek onderzoek. De meeste standaard keuringen gaan uit van 1 dagdeel (= 3 klokuren) onderzoek op locatie; bij zo’n tijdpad kunt u niet veel meer verwachten dan een quick scan, en dus geen diepgaand onderzoek.
• Besef dat experts veel onderzoek niet zomaar kunnen en mogen uitvoeren. Voor sommige onderzoeken kan aanvullende toestemming van een verzekeraar of eigenaar nodig zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan proefvaarten, destructief onderzoek, aanzetten of ‘open maken’ van apparaten en instrumenten.
• Besef dat garantie niet automatisch ontstaat. Indien u garanties wilt, zult u met de verkoper hierover afspraken moeten maken en deze onderdeel van de koopsom moeten maken. Als u garanties wilt van de expert zult u deze ‘garantieverwachtingen’ vooraf kenbaar moeten maken en onderdeel laten zijn van de opdrachtovereenkomst.
• Weet dat klachtrecht geen vervangende rechtspraak is. U kunt dus via klachtrecht nooit een materiële schadevergoeding eisen. Materiële schadevergoedingen lopen altijd via een arbiter of een rechtbank.
• En: er is natuurlijk een relatie tussen prijs en kwaliteit. De mate waarin u zaken onderzocht en wellicht ook uitgesloten wilt hebben, bepaalt in belangrijke mate hoeveel tijd, welke kennis, welke onderzoeksmethode en welke technieken en instrumenten hiervoor nodig zijn.
Tot slot: ieder vaartuig vraagt om een jaarlijks budget voor onderhoud, reparatie en calamiteiten. Inventariseer hoe groot dit budget voor uw vaartuig zou moeten zijn. Deze inventarisatie levert over het algemeen ook een helder inzicht op wat wel en niet kritisch moet worden gekeurd tijdens de aankoop. EMCI gecertificeerde makelaars en experts zijn u met plezier en deskundig van dienst.
