De meeste kopers willen graag een proefvaart, de meeste particuliere verkopers stemmen hiermee in. Ook makelaars bieden veelal proefvaarten aan. Toch blijken proefvaarten in de praktijk ongewis en wisselende resultaten op te leveren. Sommige proefvaarten leveren zelfs persoonlijke vriendschappen op terwijl niet zelden andere vaarten in een conflict en een afgebroken transactie uitmonden.
Tekst: Robbert Tettelaar, EMCI
Dit artikel verscheen eerder in YachtFocus Magazine nummer 79
Verwachtingen
De belangrijkste sleutel tot een succesvolle proefvaart vormt het inzicht in de verwachtingen van zowel de koper als verkoper. Hierbij is het belangrijk dat beide partijen bekend zijn met de beoogde uitkomsten en resultaten van de proefvaart en de hieraan gekoppelde ontbindende of opschortende koop- en verkoopvoorwaarden.
Enkele voorbeelden van beoogde uitkomsten zijn:
• Geschikt voor bepaalde
weersomstandigheden;
• Geschikt voor bepaalde vaarwateren;
• Geschikt voor personen met een beperking;
• Een bepaalde snelheid kunnen halen;
• Beschikken over bepaalde manoeuvreer eigenschappen;
• Voldoen aan de (oorspronkelijke) merk- en type (vaar)specificaties.
Voorwaarden
De genoemde uitkomsten kunnen in een proefvaartbepaling concreet worden gemaakt. Deze bepaling wordt opgenomen in de overeenkomst van koop en verkoop. Een voorbeeld: “Koper mag de koop ontbinden indien het vaartuig op een Nederlands binnenwater onder windcondities tot maximaal 4 op de schaal van Beaufort en onder vaart op de motor met de wind op de kop tijdens een aaneengesloten vaarperiode van 1 klokuur geen gemiddelde snelheid van 9 km/u behaalt, gemeten als snelheid over de grond en gemeten op basis van het aan boord aanwezige GPS toestel.”
Veelal worden helemaal geen uitkomsten genoemd of worden deze niet concreet gemaakt. Partijen spreken dan iets vaags af als ‘het schip moet lekker varen’. Het gebrek aan (duidelijke) uitkomsten vormen een veel voorkomende bron van ruis, ruzie en ergernis. Het levert op dat partijen aan elkaars willekeur en het ‘humeur van de dag’ worden overgeleverd. Een nachtmerrie is dan vaak het gevolg.
Beoogde uitkomsten
Bij het bespreken van proefvaartcondities blijkt ook vaak dat de proefvaart helemaal geen geschikt middel is of dat de beoogde uitkomst niets met het te kopen schip te maken heeft. Een mooi voorbeeld is een recent geschil waar de kopers ontbonden omdat tijdens de proefvaart helder werd dat het schip weliswaar zeer geschikt was voor de vaart op zee doch dat de kopers de vaart op zee toch bij nader inzien niets vonden. Geheel terecht werd deze argumentatie juridisch als onvoldoende aangemerkt en niet als geldige & billijke ontbindingsgrond aangemerkt.
Toetsing
Een proefvaart is een nuttig toetsinstrument bij koop en verkoop. Het is pas een bruikbaar instrument als de verwachtingen, de voorwaarden en de beoogde uitkomsten vooraf bekend zijn. In veel gevallen is het zeer de vraag of een proefvaart wel noodzakelijk is. De proefvaart kan zomaar een nachtmerrie worden als partijen met de uitkomsten alle kanten op kunnen.
De gecertificeerde makelaar is u deskundig van dienst bij het opstellen van de juiste en volledige proefvaartbepalingen. Daarnaast zal de makelaar ook gelijk met u nagaan of de proefvaart bijvoorbeeld wel valt onder de dekking van de verzekeringspolis of dat hiervoor ook iets moet worden geregeld en wat er dient te gebeuren indien de ‘gastkapitein’ schade vaart. Conclusie: proefvaart, een prima en leuk idee indien goed geregeld! EMCI wenst u een plezierige en behouden proefvaart!
